Mutlu Bilge
[email protected]
BİR KERE BAŞARAN YİNE BAŞARIR
20 Temmuz 2023 20:46
Her bolluğun bir kıtlığı, her safanın bir cefası olur diye boşuna dememişler. Har vurup harman savurduğumuz, safa sürdümüz bir dönemin ardından birden bire üzerimize yağmur gibi yağan zamlar karşısında şaşkına döndük.
Daha iki ay öncesinde yani Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunun yapıldığı 28 Mayıs tarihi öncesinde bolluk vaatleriyle hayaller kuruyorduk. Kendisini deniz kenarında tatil yaparken gören ama uyandığında yakıcı bir güneşin altında tarlada çalışırken bulan biri gibi karşılaştığımız acı gerçeklere isyan ediyoruz ve bu kadar zam olur mu diye tepinip duruyoruz. Bol bol dağıtılırken, yerli yersiz menfaatler elde ederken itiraz etmiyor, bu değirmenin suyu nereden geliyor demiyorduk. Hepimiz "Reis işini bilir, Reise güveniyoruz diyorduk." Tabi bunu hükümeti destekleyen ama şimdi nefret saçanlar için söylüyorum. Hükümete oy vermeyenlere bu konuda lafım yok.
Perşembe'nin gelişi Çarşamba'dan belliydi. Özellikle 2010 yılından itibaren AK Parti hükümetlerinin sürekli olarak piyasaya para pompalayan, her önüne gelene çeşitli sebeplerle para verdiği bir genişletici politikanın, enflasyona yol açması kaçınılmazdı. Üretimin az olduğu, hizmetler sektörüne dayalı bir ekonomide küresel krizlerle de karşılaşınca sorunun büyümesi kaçınılmazdır.
Enflasyon, işsizlik ve benzeri makroekonomik sorunlarla konjonktürel olarak karşılaşılabilir. Türkiye geçmişte ekonomik krizleri fazlasıyla yaşamış ve krizlerle yaşamaya alışmış bir ülke. Ancak hiçbir dönemde nispeten bu kadar uzun bir refah dönemi yaşamamıştı. Uzun süren bir refah döneminin ardından karşılaşılan ekonomik krizleri hazmetmek o ülke vatandaşları için sancılı olur. Nitekim bugün zamlar karşısında görülen şaşkınlık ve öfke bunun sonucudur. Burada.önemli olan ekonomik krizlerle nasıl mücadele edileceğidir.
28 Mayıs tarihine kadar Türkiye Ekonomi Modeli diye tutturduğumuz ama bilinen hiçbir iktisadi modelle uyuşmayan, felsefi femelden yoksun, adeta akıntıya karşı kürek çeker gibi genel kabul görmüş iktisat ekollerinin tersi uygulamaları ve popülist söylemleri gördük ve işittik. Faiz haram denildi, asla faiz yükseltilmeyecek denildi ve yangına benzin döker gibi faizler düşürüldükçe.düşüldü ve genişletici para polikalarına devam edildi. Her fırsatta piyasaya para sürüldü.
Oysa bilinen, kabul görmüş iktisat teorileri, üretimin az tüketimin fazla olduğu bir ekonomide dolaşımdaki para miktarının artması enflasyona sebep olur der. Ekonomide her bir liraya karşılık bir birim mal olması gerekir. Yani 1 TL./1 birim mal olmalıdır. Para miktarı üretilen mallardan fazla olursa enflasyona yol açar.
Yine bilinen, kabul görmüş iktisat teorileri enflasyonla mücadelenin toplam talebi kısıtlayıcı, faiz oranlarının yükseltilerek dolaşımdaki para miktarının azaltılacağı yani daraltıcı para politikalarının uygulanmasını önerir. Dünyadaki pek çok örnekte bu strateji uygulanmıştır. Demokratik ülkelerde enflasyonla mücadele kararları almak hükümetler için risklidir. Sunulan acı reçetelerin ceremesini çeken seçmenler yapılacak ilk seçimde hükümeti gönderebilirler.
Bu durumun farkında olan hükümetimiz de, seçimlere kadar enflasyonu körükleme pahasına genişletici politikalara devam etti. Türkiye Ekonomi modeli dedi, faiz haram dedi vaziyeti idare etti. Eğer seçimlerden önce bugünkü politikaları uygulasaydı, zamlar yağmur gibi tepemize inseydi, büyük ihtimal kimse TOGG, İHA, SİHA, Gemi demez hükümeti muhalefete gönderirdi.
Maslow'un ihtiyaçlar hiyerarsisinden biliyoruz ki, açlık ihtiyacı ihtiyaçlar hiyerarşisi piramidinin en altında yer alır ve güvenlik ihtiyacından önce gelir. Bir alttaki ihtiyaç giderilmeden bir üstteki ihtiyaca geçilmez. Bunun farkında olan hükümet de seçimlere kadar sesini çıkarmadı, yani emflasyonla mücadele etmesi. Seçimlerin ardından alacağını alan hükümet, nihayet enflasyonla.mücadeleye başladı. İşte bu toz duman, yangın yeri, hükümetin enflasyonla savaşının eseridir.
Her savaş gibi bu savaş da şüphesiz sancılı olacaktır. Bu savaşta en az bir yıl sabırlı olmak gerekiyor. Çünkü hükümet gerçekten enflasyonla mücadele stratejisini taviz vermeden harfi harfine uygularsa, savurganlığa son verirse bunun meyveleri bir yıl içerisinde alınmaya başlanır.
Hükümete oy.vermeyenlere lafımız yok dedik ama bu yangın içerisinde oh çekenlere sosyal medyadan zehir saçarak provakasyon yapanlara elbette bir çift sözümüz olacaktır; emin olun sizin destekledikleriniz hükümete gelseydi bugündsn daha beter olacaktı. Çünkü bugünkü hükümet, bundan daha beter bir yangın başlatan sizin şu an destekledikleriniz atalarından bir enkaz devraldı. Aldığı bu enkazı yeniden diriltip bir refah dönemi yaşattı.
Bir kere başaran yine başarır. En azından geçmişinde bir tecrübe ve elde edilen bir başarı var. 2001 yılı öncesindekilerin yakma tecrübeleri var ama yangını söndürme tecrübeleri yok. Buna karşılık çekip gitmeleri çok.
Mutlu Bilge
20.07.2023/BOLU
Yorumlar (0)
Yazarın Diğer Yazıları
ARINARAK GÜÇLENMEK
17 Nisan 2024 20:46
AHMAK ISLATAN
20 Mart 2024 20:46
BÜYÜDÜK DE NE OLDU?
02 Mart 2024 20:46
VİDEOLU UMUTLAR
01 Mart 2024 20:46
AK PARTİ'DEN STALİN TAKTİĞİ
28 Şubat 2024 20:46
SUAT ÇAVUŞ VAKASI
21 Şubat 2024 20:46
AK PARTİ'NİN BOLU'DA PERİŞAN HALLERİ
15 Şubat 2024 20:46
BAY YALANI DA ALDILAR
09 Şubat 2024 20:46
YALNIZ ADAM
07 Şubat 2024 20:46
DİLBER MESELESİ
31 Ocak 2024 20:46
AK PARTİ VE BESLEMELER
26 Ocak 2024 20:46
DEMİRKOL'UN YANINA ALMAMASI GEREKENLER
24 Ocak 2024 20:46
DEMİRKOL TANJU ÖZCAN'I DEVİREBİLİR Mİ?
18 Ocak 2024 20:46
ÇIK ER MEYDANINA YIK TANJU ÖZCAN'I
15 Aralık 2023 20:46
TANJU ÖZCAN TEK SİZ BEŞİNİZ BİR
11 Aralık 2023 20:46
İTTİFAKLAR VE DEMOKRASİNİN İNTİHARI
06 Aralık 2023 20:46
BEN DE SUAT GÜNER'E ACIYORUM
28 Kasım 2023 20:46
AK PARTİ'YE CAN SİMİDİ MUHAMMED HOCA
22 Kasım 2023 20:46
EMEKLİLERE SEYYANEN AYIRIM
14 Kasım 2023 20:46
BOZUK SAAT
08 Kasım 2023 20:46
FİLİSTİN MESELESİ NASIL ÇÖZÜLÜR?
31 Ekim 2023 20:46
AĞALIK VERMEKLE OLUR
12 Eylul 2023 20:46
BİZİM İSMAİL'E SATAŞARAK PRİM YAPMAK
05 Eylul 2023 20:46
POST MODERN HIRSIZLIK
22 Ağustos 2023 20:46
YÜZ KARASI KİM
12 Ağustos 2023 20:46
DEĞİŞMEDEN DEĞİŞİM OLMAZ
01 Ağustos 2023 20:46
BİR ADIM İLERİ İKİ ADIM GERİ
27 Temmuz 2023 20:46
PARA TİYATROYU BOZDU
25 Temmuz 2023 20:46
ONURLU YÜRÜYÜŞ
11 Temmuz 2023 20:46
ETME BULMA DÜNYASI
04 Temmuz 2023 20:46
BUNLAR NE İÇİYOR?
25 Haziran 2023 20:46
ACIYIN KENDİNİZE
14 Haziran 2023 20:46
ERDOĞAN’LA ŞAKA OLMAZ
04 Haziran 2023 20:46
GÖRÜNEN KÖY
30 Mayıs 2023 20:46
GENEL MERKEZ KAZIĞI
23 Mayıs 2023 20:46
NE VARSA ERDOĞAN’DA VAR
18 Mayıs 2023 20:46
YÜZYIL SONRA ARTİN KEMAL
10 Mayıs 2023 20:46
YARGIYA BAŞVURMAK NE ZAMAN SUÇ OLDU?
03 Mayıs 2023 20:46
REFÜZE ASKERLER
02 Mayıs 2023 20:46
FAKİR ÜLKENİN ZENGİN KONVOYU
25 Nisan 2023 20:46
KANLI BAHAR
18 Nisan 2023 20:46
BAYAT YEMEK
11 Nisan 2023 20:46
İNANANLAR TETİKTEDİR
03 Nisan 2023 20:46
BUNA DA ŞÜKÜR
28 Mart 2023 20:46
VEFASIZ TEMSİL OLMAZ
20 Mart 2023 20:46
TAZİYE EVİ
17 Mart 2023 20:46
ERBAKAN’A SIĞINMAK
15 Mart 2023 20:46
KARA BİR GÜN
10 Mart 2023 20:46
SARAY İSTİSMARI
08 Mart 2023 20:46
HAZİN SON
07 Mart 2023 20:46
DEVRİLEN MASA VE SİYASİ AHLAK
04 Mart 2023 20:46
DEMOKRASİ MÜCADELESİ
28 Şubat 2023 20:46
SARHOŞ NARALARI
27 Şubat 2023 20:46
YAŞAR OKUYAN GİBİLER
26 Şubat 2023 20:46
SUÇLU KİM?
21 Şubat 2023 20:46
ÜNİVERSİTELERE DOKUNMAYIN
12 Şubat 2023 20:46
BELKİ DE DUALARINIZ KABUL OLDU
04 Şubat 2023 20:46
EKMEK KARNESİ HİKAYESİNE İTİRAZ
02 Şubat 2023 20:46
KİM KİMİNLE YÜRÜYECEK
01 Şubat 2023 20:46
PALYAÇO ELBİSESİ
31 Ocak 2023 20:46
ESKİ BİR SLOGANA ANLAM YÜKLEMEK
27 Ocak 2023 20:46
İSVEÇ’İN UMUDU ALTILI MASA
22 Ocak 2023 20:46
KIZILELMA KORKUSU
16 Ocak 2023 20:46
SIRADAN HAYATLAR BÜYÜK KAHRAMANLAR
12 Ocak 2023 20:46
HASTA RUHLAR
10 Ocak 2023 20:46
TÜRKLÜĞÜ KALDIRMAK HADDİNE Mİ?
05 Ocak 2023 20:46
TCG ANADOLU VE DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ
03 Ocak 2023 20:46
ONLAR KONUŞUYOR AK PARTİ YAPIYOR
30 Aralık 2022 20:46
ÇİLİNGİR SOFRASI
20 Aralık 2022 20:46
ÖNCE MAĞDUR SONRA MAĞRUR
15 Aralık 2022 20:46
İPİN UCU
06 Aralık 2022 20:46
HATA DEMEK ÇOK MU ZOR?
29 Kasım 2022 20:46
SİSİ İLE EL SIKIŞMA
22 Kasım 2022 20:46
NÖBETTEYİZ
18 Kasım 2022 20:46
KAFALARI AYNI TARZLARI FARKLI
08 Kasım 2022 20:46
YAPAN AK PARTİ ENGELLEYEN AK PARTİ
04 Kasım 2022 20:46
DEVRİM DÜŞMANLARI
01 Kasım 2022 20:46
BİZ DAİMA BURADAYIZ
25 Ekim 2022 20:46
ELMA KURDU
20 Ekim 2022 20:46
MUHAFAZAKAR DEVRİMCİ
20 Ekim 2022 20:46
BAŞINI KUMA GÖMENLER
12 Ekim 2022 20:46
KISIR DÖNGÜ
11 Ekim 2022 20:46
NEDEN ŞEHİR BULUŞMASI?
04 Ekim 2022 20:46
CHP’NİN TANJU ÖZCAN KARARI
27 Eylul 2022 20:46
ÇARK EDİŞLER DÖNEMİ
20 Eylul 2022 20:46
OLSA OLSA YOZKURT OLUR
12 Eylul 2022 20:46
HERKESE ADALET
06 Eylul 2022 20:46
GÜLŞEN HADİSESİ ÜZERİNE
27 Ağustos 2022 20:46
BİR BECERİKSİZLİK İTİRAFI
15 Ağustos 2022 20:46
KADINDAN YANAR DÖNER OLUR MU?
12 Ağustos 2022 20:46
BU VEBAL KİMİN
09 Ağustos 2022 20:46
KENDİSİYLE SAVAŞAN AK PARTİ
02 Ağustos 2022 20:46
FETVA MESELESİ
29 Temmuz 2022 20:46
YUVAKÖY VAKASINDA SINIFTA KALANLAR
25 Temmuz 2022 20:46
DEMOKRASİ NÖBETİ
19 Temmuz 2022 20:46
SUSMA VE ŞAPKA MESELESİ
12 Temmuz 2022 20:46
BÜROKRATİK VESAYET BOLU’DA
05 Temmuz 2022 20:46
BİRAZ DA EKONOMİ KONUŞALIM
30 Haziran 2022 20:46
AH BU VALİLER
27 Haziran 2022 20:46
İPLER KİMDE?
11 Mayıs 2022 20:46
ENSAR VE MUHACİR MESELESİ
10 Mayıs 2022 20:46
BU GÜNAHIN EN MASUMU
21 Nisan 2022 20:46
AYNI SÖZLER SİZE DENSEYDİ
24 Mart 2022 20:46
DÖRTDİVANSPOR DÖRTDİVAN’A İYİ GELDİ
28 Şubat 2022 20:46
İNGİLİZ ANAHTARI
18 Şubat 2022 20:46
BARIŞTA SİLAH SAVAŞTA DÜŞMAN GÖMERİZ
11 Şubat 2022 20:46
KAYIKÇI KAVGASI
09 Şubat 2022 20:46
TANJU ÖZCAN’A TAVSİYELER
03 Şubat 2022 20:46
SOL ŞERİTTEKİLER
23 Ocak 2022 20:46
SESSİZ SESSİZ
22 Ocak 2022 20:46
KARDAN SİYASET
21 Ocak 2022 20:46
FITRAT DEĞİŞİR SANMAYIN
28 Aralık 2021 20:46
ÖRTÜLÜ HAİNLİK
27 Aralık 2021 20:46
AZİZ MİLLETİM DENİRSE
22 Aralık 2021 20:46
KARNI DOYAN DÜŞMAN OLDU
14 Aralık 2021 20:46
TENCERENİN SAPINI TUTANLAR BAŞARAMADI
27 Kasım 2021 20:46
HİKAYENİN KAHRAMANI BELLİ YA SONU?
21 Kasım 2021 20:46
HELALLEŞME TUZAĞI
21 Kasım 2021 20:46
PALAVRA SIKMA TOPLANTILARI
31 Ekim 2021 20:46
NEDİR BU KORKU?
27 Ekim 2021 20:46
YAŞANANLARI DOĞRU ANLAMAK
26 Ekim 2021 20:46
SAHİPSİZ BOLU
07 Ekim 2021 20:46
TANJU KONUŞUNCA ÖFKE VALİ KONUŞUNCA ALKIŞ
24 Eylul 2021 20:46
DEĞİŞMEYEN KAFALAR
21 Eylul 2021 20:46
KILIÇDAROĞLU’NUN DARBE PALAVRASI
14 Eylul 2021 20:46
HAYAL KIRIKLIĞI
07 Eylul 2021 20:46
DİNSİZLİK DE BİR DİNDİR
07 Eylul 2021 20:46
BİR TAVSİYE DE TANJU ÖZCAN’A
02 Eylul 2021 20:46
RÖVANŞ BÖYLE ALINIR
20 Ağustos 2021 20:46
PARADİGMA DEĞİŞİKLİĞİ ŞART
09 Ağustos 2021 20:46
BİRİ BUNLARA AKIL FİKİR VERSİN
07 Ağustos 2021 20:46
TANJU ÖZCAN’I NASIL DURDURACAKSINIZ?
06 Ağustos 2021 20:46
SİYASETİN SEFİLLERİ
05 Ağustos 2021 20:46
KARŞI ÇIKANLAR
28 Temmuz 2021 20:46
ÖZ YURDUMUZDA GARİP MİYİZ?
27 Temmuz 2021 20:46
BİR EŞİNİ MÜDÜR YAPMA VAKASI DA BOLU’DA MI?
05 Temmuz 2021 20:46
BİR ZİYARETİN PERDE ARKASI
25 Haziran 2021 20:46
EŞEK VE YARIŞ ATI
22 Haziran 2021 20:46
BAK ŞU YAĞMURUN İŞİNE
16 Haziran 2021 20:46
KAYIPLARI GERİ ALMA ZAMANI
05 Haziran 2021 20:46
ARZU AYDIN SHOW
30 Mayıs 2021 20:46
REZİL OLMA KORKUSU
23 Nisan 2021 20:46
KISKANÇLIK SİYASETİ
14 Nisan 2021 20:46
İKİYÜZLÜLÜK MÜ YÜZSÜZLÜK MÜ?
30 Mart 2021 20:46